Uit eigen collectie deel 3: lyrische tekens van Alcopley

Twee zeefdrukken van Alcopley, catalogus Stedelijk Museum Amsterdam (1962)

Terwijl de kunstenaars, die na 1900 de doorbraak naar de ‘moderne kunst’ forceerden (de fauves, de expressionisten, de kubisten, maar ook nog de surrealisten) warm liepen voor de kunst der natuurvolken, leefde het Japanse voorbeeld vooral in het denken van vele vooraanstaande architecten voort. In de jaren vijftig van de twintigste eeuw echter is het classistischer China weer actueel voor de westerse kunst geworden. Hoe verschillend of zelfs tegengesteld de uitgangspunten ook zijn, toch bestaat er een opvallende verwantschap tussen de klassieke inktschildering en de schrifttekens der Chinezen, en dat wat de jonge kunstenaars van Europa en Amerika in de jaren vijftig en zestig ondernemen.

De term 'New York School' (ook: First Generation American painting) is een synoniem van 'abstract expressionisme', maar refereert specifieker aan de schilders, onder wie Jackson Pollock en Willem de Kooning, in New York City in de jaren 1940, die het abstract expressionisme hebben 'uitgevonden'. Deze vorm van expressionisme wordt ook wel "lyrische abstracte kunst" genoemd (
http://www.answers.com/topic/new-york-school).

Rond 1946-1950 geven ook sommige kunstenaars van de "New York School" van het Amerikaanse halfrond zich actief aan schrifttekens over, zoals Joaquin Torrès-Garcia, die hier een voorloper wordt, Jackson Pollock, Adolph Gottlieb, William Baziotes, Theodoros Stamos en Bradley Walker Tomlin. Tijdens de jaren veertig voert Gottlieb een serie ‘pictographs’ uit die elk verdeeld waren in een allesoverdekkend, streng rechthoekig traliewerk. In deze onderverdelingen zien wij echter geschilderde, vlakke, cryptische beelden die van schematische anatomische segmenten, vissen, kruipdieren en vogels evolueren naar abstracte tekens – voorstellingen die een bezinning willen zijn op het prehistorische verleden van de mens.

Ook Alfred Lewin Alcopley (
Wikipedia) behoorde tot de "New York School". In de midden van de jaren vijftig hield hij zich ook met de teken in de lyrische abstracte schilderkunst bezig. Hij was zelfs initiatiefnemer van de tentoonstelling "L'encre de Chine dans la calligraphie et l'art Japonais contemporain" die in 1955 in het Stedelijk Museum Amsterdam getoond werd en daarna in de meeste andere Wets-Europese landen. In Alcopley's schilderijen, tekeningen en ook op de bijbehorende zeefdrukken in de catalogus van de tentoonstelling in het Stedelijk (1962) zijn duidelijk expressieve tekens te zien.

Meer over het teken in de lyrische abstracte schilderkunst: Kunstna1945.