Interview met Niele Toroni tijdens de opbouw van Color Chart: Reinventing Color, 1950 to Today in het MoMA New York 2008.
Recentelijk heb ik een kunstenaarsboek aangeschaft van Niele Toroni met als titel "Pinselabdrücke no 50, wiederholt in regelmässigen Abständen (30 cm)". Een uitgave van de "Kunstverein" in Bochum uit 1977 (zie onderste foto). Een bijzonder interessant boekje van 12 pagina's van een van de gerenommerdste protagonisten van een analytische schilderkunst, die de traditionele vormen van het schilderij ten gunste van een open en situatiegerelateerde opvatting doorbreekt.
Niele Toroni vormt samen met Buren, Mosset en Parmentier in 1966 de groep BMPT, een eenjarig samenwerkingsverband. Het doel van de groep is de demystificatie van de schilderkunst en haar premissen, zoals de ontwikkeling en variatie binnen een oeuvre, het persoonlijke gebaar, het schilderij als springplank voor de verbeelding, als weergave van de buitenwereld of als illustratie van een innerlijke wereld. Naast de publicatie van enkele manifesten, beslissen de vier schilders ieder voor zich altijd hetzelfde schilderij te zullen maken. Met een gedepersonaliseerde schildertechniek zoeken ze de schilderkunst te herleiden tot eenvoudige handelingen en neutrale vormen, getuigend van een primaire evidentie: de cirkel, verticale of horizontale banden en... penseelafdrukken.
Net als de andere leden streeft Toroni naar een schilderkunst die uitsluitend naar zichzelf verwijst. Niele Toroni wordt so
ms onterecht bij de ‘Minimal Art’ gerekend. Maar ‘Minimal Art’ was vooral een Amerikaanse stroming die met name tegen de schilderkunst gericht was, terwijl Toroni zich als schilder ziet en door en door Europeaan is. En het meest cruciale verschil is dat Toroni zijn werken zelf moet uitvoeren. Ook Toroni streefde naar reductie en heeft daarom het schilderen teruggebracht tot de meest primaire handeling: het opbrengen van verf met een kwast op een drager. Het opbrengen is hier geen uitsmeren of invullen van kleurvlaktes maar alleen het afdrukken van de kwast op van tevoren bepaalde punten, die in regelmatige afstanden over de beelddrager verdeelt zijn. Zelfs de kwast is altijd van hetzelfde type: kwast no. 50 – een industriële norm (bron: gemeentemuseum.nl)
De definitie van deze primaire handeling is tevens de titel van elk van zijn werken zoals "Afdrukken van de kwast no. 50, herhaald in regelmatige afstanden van 30 cm." Vele werken van Toroni zijn opgenomen en gerealiseerd in musea. Een prachtig voorbeeld van een realisatie is "Empreintes de pinceau n° 50 répétées à intervalles réguliers de 30 cm – Omaggio, 1987/2000, latex op wand (publiekstrap) in het Gemeentemuseum Den Haag (zie foto links).
Niele Toroni, Bochum, 1977, Benutzte Farbe Nr.: HKS 12 (1977)
