Asger Jorn's A Soul for Sale

De tentoonstelling "The Guggenheim Collection" in de Kunst- en Tentoonstellingshal van de Bondsrepubliek Duitsland in Bonn was wereldwijd het enige museum dat zo'n 200 meesterwerken presenteerde in 2006 van de Guggenheim Foundation uit New York, Venetië, Berlijn en Bilbao. Voor het eerst wordt de buitengewone verzamelgeschiedenis van het Guggenheim gepresenteerd in een veelomvattende expositie. En daar zag ik het schilderij "A Soul for Sale" (1958-59) van Asger Jorn voor het eerst. Dit schilderij maakte met zijn afmeting 200 x 250 cm. toen een diepe indruk op mij. Het werk heeft een enorme aantrekkingskracht.

"Kunst is een vorm van leven, prachtig lelijk, indrukwekkend, afstotend, zonder betekenis, onverbiddelijk, tegenstrijdig etc… Het maakt allemaal geen verschil uit, zolang het maar leven is dat zich krachtig voortzet." (1944)

Jorns vormentaal beweegt zich met volledige vrijheid, grote dynamiek en gepassioneerdheid over het doek. Jorn ontdekte tijdens de CoBrA periode het smeuïge en het spontane in een bewogen verfmassa waarin dieren, mensen, monsters, trollen en dwergen gestalte krijgen. Pas halverwege de jaren vijftig in Parijs vond Jorn zijn eigen stijl; de eerdere felle beweging van de lijn wordt dan tot een dramatisch bewogen verfmassa waarin grote, schimmige wezens, geesten of wazige visioenen opdoemen. Jorn wendt in "A Soul for Sale" alle mogelijke schilderkunstige technieken aan om zijn hallucinante verbeeldingskracht tot een aangrijpende werkelijkheid om te vormen. Uit de driftige penseelslag, de uitgeduwde verftube en het krassen met het paletmes, groeien grillige contouren en getormenteerde gestalte.

"We hebben kunst gedefinieerd als de levensvorm en esthetische kunst als de hernieuwing van leven: het opwekkende, onderhoudende, agerende, bezielende, inspirerende, bevruchtende, fascinerende, dweepzuchtig makende, explosief en uitbundig: de hernieuwing van het onbekende." (1963)